In de drie weken dat ik hier in het kamp aan het werk ben, heb ik al zo veel dingen gehoord en gezien, dat het voelt alsof ik hier al zo veel langer ben.
Van het uitdelen van schoenen, dansen met een Afghaanse familie, uitgenodigd worden om Syrisch te eten en het aanhoren van verhalen. Noem het maar op.
Elke dag krijg ik steeds meer respect voor de mensen die in het kamp wonen. Sommige een aantal maanden, anderen al meer dan twee jaar.
Er wonen gezinnen met jonge kinderen die al twee keer of meer keer zijn afgewezen. Jongeren die geen toekomst voor zich zien. Alleenstaande moeders die weer terug moeten naar het geboorteland.
De eerste dagen had ik het gevoel alsof ik in een oorlogsgebied rond liep. Van de vertrouwde bubbel in Nederland, stond je ineens in een totaal andere onbekende wereld. Het kamp kende ik een heel klein beetje van het nieuws en verhalen van anderen die er al eerder geweest waren. Ik snapte en snap nog steeds niet hoe de mensen het al jaren zo vol houden.
Drie weken geleden woonden er meer dan 6000 mensen in kamp. Deze week hoorde ik dat er nu rond de 4600 mensen zitten. In die paar weken tijd hebben veel mensen het kamp verlaten, op weg naar Duitsland, Frankrijk of Athene. Legaal of illegaal. Er zit nu veel doorstroom in het kamp en tot nu toe komen er niet veel nieuwe vluchtelingen bij.
Het kamp is een dorp op zich. Er is een kapper die gratis de haren knipt, eetkraampjes waar er eten en drinken wordt verkocht en zelfs zelfgemaakte schilderijen en tasjes worden te koop aangeboden. Het kamp is eigenlijk een soort van functionerend dorp onder onmenselijke omstandigheden.
Ook het verhaal van een jonge man raakte me erg. Met een paar vrijwilligers zaten we tijdens de lunchpauze te praten over dat er eigenlijk zoveel wordt gelogen of mensen wel of niet nog ergens woonden. Mensen verhuizen en de kamer- of tentgenoten laten dan niet weten dat deze mensen verhuisd zijn, zodat zij meer ruimte hebben in de tent of rubhall.
Een jonge man zat er toevallig bij en haakte in op ons gesprek. Hij vroeg ons of we wisten waarom er werd gelogen. Rustig en vriendelijk legde hij uit dat als er nieuwe
mensen in de tent of rubhall kwamen wonen, dat er dan vaak gestolen werd, zoals telefoons of ID kaarten. Zolang je met de mensen woonde die je kende, wist je eigenlijk dat je spullen redelijk veilig waren. Ook vertelde hij dat er geen privacy is, ze te dicht op elkaar leven en zo ook irritaties ontstaan. We raakten verder met hem in gesprek en vroegen waar hij vandaan kwam. Hij had als journalist in Afghanistan gewerkt en moest artikelen schrijven voor de regering. Als hij dit niet deed, zou hij vermoord worden.
Hij vertelde dat er veel collega's van hem waren vermoord, omdat zij niet deden wat de regering vroeg. Dat er ontzettend veel corruptie is en dat er vrijheid van meningsuiting. Hij had zijn familie al maanden niet gezien. We waren er allemaal stil van en wisten niet goed hoe we moesten reageren. Een jonge man, eind twintig, vertelde rustig zijn levensverhaal. Een verhaal wat wij ons zo niet voor kunnen stellen.
Deze week hebben ook veel Syrische mensen definitief te horen gekregen dat ze het kamp moeten verlaten. Terug naar Turkije of Syrië. Ik zat naast een meisje van 18 die het nieuws net te horen had gekregen. Aangeslagen en ontzettend verdrietig. Ze vroeg me wat ze nu toch moest doen. "Turkey no good, Syria no good, Greece no good."
Ook in Turkijke hebben ze geen toekomst, aangezien ze er geen paspoort krijgen. Geen recht op inkomen of een baan. Veel mensen leven er op straat. Het meisje krijgt geen normaal onderwijs, weet niet of ze ooit zal kunnen studeren.
Die dingen die voor mij zo normaal zijn, zullen voor haar nooit normaal zijn.
Maar door dat alles heen, zie je ook zo ontzettend veel moois. Kleine kindjes die te blij zijn met een ballon. Rondsjouwen met kleine katjes en spelen met alles wat ze tegen komen. Buren die een familie vormen, elkaar helpen en steunen.
"Eurorelief is good, my friend." Mensen die zo dankbaar zijn voor de kleine dingen die ze krijgen. Het is zo mooi om te zien dat als je de ene dag bij een gezin bent geweest, ze je de volgende dag herkennen en weer op de thee vragen. Ze waarderen het heel erg als je ze geregeld bezoekt en even naar hen luistert. De mensen zijn zo ontzettend gastvrij, dat het ze niet uitmaakt hoelang ze in de foodline gestaan hebben, als je langs komt, moet je hoe dan ook het net gekregen verpakte croissantje en de bananen opeten.
De mensen in het kamp hebben me geleerd wat respect en dankbaarheid is. Gewoon levend van dag aan dag, hopen dat ze die dag misschien wel een 'positive decision' krijgen. Zoveel mensen bij elkaar, allemaal hun eigen verhaal en trauma mee dragend.
Wat kunnen we ontzettend veel van hen leren.
