En toen gebeurde het…. Ik zag tussen de enorme bende en het gewemel op het aanrecht een babyflesje staan…..
Safehouses zijn op Chios nodig omdat bepaalde mensen niet veilig zijn in het vluchtelingenkamp. Zo zijn vrouwen met of zonder kinderen waarvan de man vermoord of afwezig is kennelijk eigendom van alle andere mannen, die er mee kunnen doen wat ze willen. Ook voor geestelijk gehandicapten geldt dat. Zij en kinderen uit kwetsbare gezinnen zijn niet veilig in de jungle van het kamp. Zij kunnen zonder begeleiding niet naar de wc of douchehokken of in het donker naar buiten. En dan is het nu nog zomer met lange avonden. Deze zeer kwetsbare mensen worden dankzij het werk van diverse stichtingen die hier actief zijn, ondergebracht in zogenaamde safehouses. Alleen al hier op Chios zijn er daar 72 van. Mensen en gezinnen wonen soms jarenlang in een dergelijk safehouse, soms met twee of drie verschillende gezinnen bij elkaar.
Vorige week werden vrijwilligers gevraagd om een dergelijk safehouse te reiningen en opnieuw te verven. Onze CRR-groep uit Nederland bestaande uit een gepensioneerd huisarts, zijn vrouw een praktijkondersteuner huisartsenpraktijk, een pastoraal medewerker, een gepassioneerde Engelse vredesduif met een hart van goud en een 60+ politieman gaven zich hiervoor op.
Vol goede moed staken wij de sleutel in het slot van het souterrain van het safehouse dat vanaf de straat met twee trappen naar beneden te bereiken was. De deur zwaaide open en in het halfduister stonden wij oog in oog met een beweeglijk leger, zeg maar een mobiele eenheid, die zich zonder vechten als een kakhaas uit de voeten maakte. Duidelijk was dat we het feestje van de familie K. Akkerlak hadden verstoord.
In de voorkamer van dit donkere hol stonden een 1 en 2 persoons bed. Ik tilde het bed op het liet het van 10 cm hoogte terug op de vloer vallen. Het regende k-lakkers van onder het bed en tussen het matras. Achter de bedden in de smalle woontunnel, namen we een keuken waar. Op zoek naar een koud biertje, trok ik een keukenkastje open. Ook daarin was kennelijk een feestje gaande, want tientallen k-lakkers en holtorren, groot en klein sprongen ons vol vreugde tegemoet. Ook de andere kastjes, het fornuis en de hoekkast van de keuken voorzien van tableau huppelden van feestvreugde. Werkelijk alles bewoog. Vrijwel alles in de keuken was bedekt met een vieze vetlaag, soms wel een cm dik. Het badkamertje in de flessenhals achter de keuken in deze tunnel bewoog niet. Dat kon ook niet want die stond stijf van het vuil en de schimmel.
De achterkamer was voorzien van een tweepersoonsbed, waar ze overigens vrijwel nooit met twee personen op liggen maar met de hele familie, inclusief neven en nichten en iedereen die zich ook maar familie mag noemen. Even kijken of hier ook beweging in te krijgen is. Ietsje optillen, laten vallen, en ja hoor, hier ook volop leven in de brouwerij. Naast het tweepersoonsbed stond een kinderbedje, inclusief een teddybeer. Dat drong door al dat gewemel toen niet gelijk tot me door…
Als je een k-lak doortrapt, krijgt je er tientallen voor terug, omdat zij op haar vlucht haar bundeltje met eitjes loslaat, die allemaal kort daarna uitkomen. Dit hardnekkige verhaal is een fabel van de 1e orde, waarschijnlijk in het leven gebracht door de Partij voor de Dieren. Het geeft trouwens wel een knappend geluid, alsof je op een ei gaat staan. Nu, we hebben daar over eieren gelopen, alsof we in Barneveld waren. Want ja, hoe pak je zo’n plaag aan? Er begon er een te spuiten met een verdelgingsmiddel. Deze gerichte aanvallen hielpen direct en leiden tot ogenblikkelijke stilstand van het object en na een rondje draaien om eigen as, tot een lege batterij, want er zat geen beweging meer in. Maar al snel werd duidelijk dat ook wij het lootje dreigden te leggen en dat ver voor 5 december. Een dikke strot en prikkelende ogen, waren voor ons het alarmsignaal, zoals een dode kanarie in haar kooitje in een mijn. Vlucht naar buiten en frisse lucht happen bij 35 graden.
Hoe dan wel? Meubilair en matrassen buiten zetten mocht niet, omdat buren al niet blij zijn met deze bewoners en als ze dan ook nog bewegende beelden kregen, was de boot helemaal aan. Daarom in deze aardswoning alle meubilair uit elkaar gehaald, zoveel mogelijk van ongedierte ontdaan en tegen een wand geplaatst. Alles wat bewoog, behalve Pieter, Geertje, Erik, Alan en Matthijs, onder de voet gelopen of met de bodem van een glas tegen de muur geknapt.
Daarna de keukenkastjes een voor een leeggehaald, met dezelfde begeleidende acties. En toen gebeurde het…. Ik zag tussen de enorme bende en het gewemel op het aanrecht een babyflesje staan. Een vette k-lak grijnsde mij aan vanaf de speen. Ik keek ernaar en ineens drong de vreselijke werkelijkheid hiervan door tot diep in mijn hart. Ik kon er niets aan doen, maar tranen welden op en dat niet vanwege het gebruikte gif. Hier had vorige week een baby’tje geleefd! In deze onbeschrijfelijke vuilheid en bende had een ledikantje gestaan. Een kleintje geboren als vluchteling. Waar? Geboren op de lange vlucht voor de vijand? Geboren in de schuilplaats voor de overtocht? Geboren op het schip dat aan de horizon het land van de belofte zag liggen? Wie zal het zeggen? Hier in dit hol vol ongedierte had de wieg gestaan van een baby. Bij voorbaat kansloos? Bij voorbaat gestempeld? Bij voorbaat uitgekotst? Waar stond jouw wieg?
Ten volle besefte ik deze werkelijkheid. Wat een verschil met de plaats waar mijn wieg heeft gestaan. In een veilig land. In een schoon huis. Omringt door alle benodigde medische zorg. Geboren, niet als vluchteling (wel als vreemdeling) maar als erkend staatburger. Vol kansen op goed onderwijs en ontwikkeling. Goed en gezond eten vrijwel gegarandeerd. Wat een contrast! Ja, ik was een poosje stil om dit te verwerken. En toen? Met hernieuwde motivatie verder. Plafonds en muren reinigen, losse verf afsteken en inborstelen met antischimmel, want op sommige plaatsen zat de schimmel zo dik op de muren dat je er een zadel overheen kon gooien. Voor het sluiten van de tent, alle hoeken en gaten volgespoten met anti K-lak en toen snel wegwezen. In ons appartement alle kleding van je af laten glijden en in de was doen, zwembroek aan en tot boven de kruin wegzakken in de Egeïsche Zee. Alle ellende even proberen te vergeten en het verdriet weg laten spoelen in de golven.
Uiteindelijk leverden we het huisje, want zo kon je het na onze behandeling weer noemen, schoon en helemaal geverfd af. Je kunt je niet voorstellen hoe blij het volgende gezin met dit huisje was. Na maanden van muren alleen bestaande uit lakens of een tentdoek, na maanden zonder privacy, na maanden van hitte, na maanden van een gemeenschappelijke dixi als toilet en douche, na maanden vol gevaren … een eigen huisje. Met beschermende muren, met een afsluitbare voordeur, met een eigen toilet en douche, zonder gevaren. Begint hier dan misschien toch de start van een ander, een nieuw leven?
